Relacja. Archeologia w mazowieckich muzeach. Teraźniejszość i przyszłość.

W dniach 27-28.10.2025 r. w Muzeum Historycznym w Legionowie (poniedziałek) i na Zamku Królewskim w Warszawie (wtorek) odbyła się konferencja Archeologia w mazowieckich muzeach. Teraźniejszość i przyszłość. Nadrzędnym celem wydarzenia było stworzenie dialogu pomiędzy przedstawicielami środowisk muzealnych oraz naukowych. W trakcie dwudniowych obrad wygłoszonych zostało trzynaście dwudziestominutowych referatów, przygotowanych przez ponad dwudziestu badaczy będących pracownikami muzeów, politechniki warszawskiej oraz Instytutu Archeologii UKSW. W wystąpieniach poruszone zostały kwestie związane m.in. z funkcjonowaniem działów archeologicznych w mazowieckich muzeach, tworzeniem kolekcji i ich bezpieczeństwem.

Pierwszego dnia obrad uczestników wydarzenia powitali prezydent Legionowa Bogdan Kiełbasiński, zastępczyni prezydenta Anna Szczepłek oraz dyrektor naszego muzeum Wawrzyniec Orliński, a nad przebiegiem spotkania czuwał wicedyrektor Państwowego Muzeum w Warszawie – dr Wojciech Borkowski. Po owocnej dyskusji, zaprosiliśmy gości do wspólnego zwiedzania naszej stałej wystawy De Profundis… Archeologia ziem powiatu legionowskiego. Drugiego dnia obrad przenieśliśmy się w gościnne progi Zamku Królewskiego, gdzie konferencję otworzyła dyrektorka Zamku Królewskiego prof. dr hab. Małgorzata Omilanowska, a jej moderatorem był dyrektor Muzeum Historycznego w Legionowie. Po podsumowaniu wydarzeń z ostatnich dwóch dni zostaliśmy zaproszeni do wspólnego zwiedzania piwnic zamkowych pod czujnym okiem Agnieszki Bocheńskiej (Zamek Królewski, Sekcja Archeologiczna).

Nasze muzeum było współorganizatorem oraz pomysłodawcą konferencji. Wszystkim uczestnikom tego wydarzenia składamy serdeczne podziękowania za czynny udział, wygłoszenie ciekawych, wywołujących dyskusję referatów. Szczególne podziękowania składamy dyrektorce Zamku Królewskiego prof. dr hab. Małgorzaty Omilanowskiej i Agnieszki Bocheńskiej (Sekcja Archeologiczna), która bezpośrednio z nami przygotowała konferencję.

Liczymy na to, że udało nam się stworzyć przestrzeń do swobodnej wypowiedzi i podzielenia się doświadczeniami, które mimo różnic dotyczących m.in sposobu finansowania naszych jednostek i zarządzania na różnym szczeblu administracyjnym mamy podobne.

Lista wygłoszonych referatów:

• Niewygodne kolekcje? Trudne kwestie zabytków archeologicznych bez wskazania lokalizacji na przykładzie zbiorów MHwL, dr Magdalena Woińska, Muzeum Historyczne w Legionowie
• Kolekcja zabytków archeologicznych znaleziona w piwnicy na warszawskiej Ochocie jako wyjątkowy przykład zbiorów rozproszonych z przedwojennych Prus Wschodnich, dr Bartłomiej Kaczyński, Państwowe Muzeum Archeologiczne
• Dwie nieznane eneolityczne głownie miedziane z Grzegorzowic-Wałsnowa, pow. ostrowiecki ze zbiorów Państwowego Muzeum Archeologicznego w Warszawie, Łukasz Karczmarek, Państwowe Muzeum Archeologiczne
• Wczesnobrązowy czekan znad Brodni (?), Wawrzyniec Orliński, Muzeum Historyczne w Legionowie
• Zagadkowe znalezisko szkieletów ludzkich w przestrzeni miasta Błonia, Jarosław Ilski, Muzeum Ziemi Błońskiej
• Cmentarzysko przy kościele św. Idziego w Płocku. Wyniki badań archeologicznych prowadzonych w latach 2019-2024, dr Tomasz Kordala, Zbigniew Miecznikowski, Muzeum Mazowieckie w Płocku
• Badania archeologiczne przy dworze w Iganiach jako fundament Muzeum Powstania Listopadowego, Agnieszka Hyckowska, Muzeum Regionalne im. Mieczysława Asłanowicza w Siedlcach
• Miejsce archeologii w muzeum niearcheologicznym — przeszłość, teraźniejszość i przyszłość zbiorów archeologicznych w Muzeum Łazienki Królewskie w Warszawie, dr Emilia Jastrzębska, Muzeum Łazienki Królewskie w Warszawie
• Zbiory KBDW jako trzon kolekcji archeologicznej Muzeum Warszawy. Archeologia jako „trudne dziecko” muzeum, Ewelina Więcek-Bonowska, Zuzanna Różańska-Tuta, Muzeum Warszawy
• Zarządzanie zbiorami archeologicznymi Muzeum Warszawy i nasze inspiracje. Czy standaryzacja jest możliwa?, dr Elżbieta Wilczak-Dąbrowska, Katarzyna Reszka, Muzeum Warszawy
• Inwentaryzacja prac archeologicznych prowadzonych przy Wieży Grodzkiej na Zamku Królewskim w Warszawie przy wykorzystaniu wieloczasowych danych geoprzestrzennych. dr hab. inż. prof. PW Jakub Markiewicz, Politechnika Warszawska, Agnieszka Bocheńska, Zamek Królewski w Warszawie, dr hab. inż. prof. PW Dorota Zawieska, dr inż. Sławomir Łapiński, Politechnika Warszawska
• 220 lat historii zbioru zabytków archeologicznych w Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie, dr Rafał Solecki, Instytut Archeologii Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego, Muzeum Pałacu Króla Jana III w Warszawie
• Problem obcej proweniencji, przypadek zabytków z kolekcji starożytności pomorskich w zbiorach muzeów mazowieckich, Krzysztof Kowalski, Muzeum Narodowe w Szczecinie, Łukasz Karczmarek, Państwowe Muzeum Archeologiczne w Warszawie, Zbigniew Miecznikowski, Muzeum Mazowieckie w Płocku, Justyna Zarazińska, Muzeum Ziemi Zawkrzeńskiej w Mławie