Oficerska Szkoła Aeronautyczna (1919-1924)

Książkę autorstwa Zygmunta Kozaka, Zbigniewa Moszumańskiego i Jacka Szczepańskiego pt. „Oficerska Szkoła Aeronautyczna (1919-1924)” wydały Oficyna Wydawnictwa „Ajaks” i Muzeum Historyczne w Legionowie w 2014 r.

Opracowanie przybliża funkcjonowanie aeronautycznego szkolnictwa wojskowego po 1918 r. Pierwszą szkołą przygotowująca kadrę dla polskich Wojsk Aeronautycznych była Oficerska Szkoła Aeronautyczna otwarta w Poznaniu w maju 1919 r., przeniesiona następnie do Torunia, gdzie w latach 1922–1924 trzykrotnie zmieniała swoją nazwę na: Oficerska Szkoła Aerostatyczna, Centralna Szkoła Aerostatyczna i Centralna Szkoła Balonowa. Po rozwiązaniu tej ostatniej, oficerskie kadry dla jednostek balonowych były szkolone na kursach organizowanych zazwyczaj przy Batalionie Balonowym, a następnie przy 1. Batalionie Balonowym w Toruniu.

Autorzy monografii skupili się na samej strukturze i działalności dydaktycznej Oficerskiej Szkoły Aeronautycznej. Pierwszy rozdział książki przedstawia początki organizacji Szkoły, jej statut, sprawy mobilizacyjne, kadrę dydaktyczną i dowódczą oraz sprzęt balonowy. W drugim rozdziale zostały opisane zasadnicze kursy oficerskie prowadzone w Szkole, a także kursy aplikacyjne przy Batalionie Balonowym. Znalazły się tu m.in. informacje na temat przedmiotów nauczania, nazwiska pilotów (m.in. J. Sielewicza, W. Pomaskiego, F. Hynka) oraz ilość wykonanych przez nich wzlotów obserwacyjnych. W rozdziale trzecim omówiono kursy unifikacyjne (dla żołnierzy z armii zaborczych), doszkolające obserwatorów artylerii oraz sterowcowe. Rozdział czwarty dotyczy kursów podoficerskich: mechaników balonowych, doszkolenia podoficerów zawodowych, doskonalących magazynierów sprzętu balonowego oraz normalnych kursów podoficerów. Ostatni, piaty rozdział jest rysem dziejów kursów podchorążych rezerwy realizowanych po rozformowaniu Centralnej Szkoły Balonowej.

Autorzy wzbogacili przedstawiony materiał tabelami, wykazami i schematami. W załącznikach znalazły się m.in. biogramy komendantów Szkoły oraz tych kursantów, którzy zginęli w walce i w wypadkach balonowych, a także wykaz absolwentów i kadry oraz wydawnictw opracowanych w Szkole. Książka obfituje w materiał ikonograficzny, w tym dokumenty i fotografie.

Przy rekonstruowaniu genezy i rozwoju Oficerskiej Szkoły Aeronautycznej autorzy korzystali z bazy źródłowej rozproszonej w archiwach wojskowych.